De leerstukken onrechtmatige daad en eigen schuld

Je kunt door toedoen van een ander betrokken raken bij een ongeval en hierdoor letselschade oplopen. Die ander kan dan alleen aansprakelijk worden gehouden voor jouw letselschade als er een juridische grondslag bestaat. Een veel gebruikte juridische grondslag is de onrechtmatige daad. Indien aan de voorwaarden van de onrechtmatige daad wordt voldaan, rust er in principe een schadevergoedingsverplichting op de ongevalsveroorzaker jegens het -slachtoffer. Het leerstuk van de eigen schuld kan echter leiden tot een vermindering dan wel het vervallen van die schadevergoedingsverplichting. Een en ander wordt hierna verduidelijkt aan de hand van een recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam.

Beknopte feitenweergave
De kwestie die aan de rechtbank Rotterdam is voorgelegd is de volgende. Twee scooterrijders reden in de avond van 12 juni 2020 achter elkaar op een rechtdoorgaande weg. De voorste scooterrijder verminderde vaart, waarna de achterste scooterrijder tegen de voorste scooterrijder botste. De achterste scooterrijder kwam hierdoor ten val en deze liep in ieder geval letsel op aan zijn linkerarm.

Onrechtmatige daad
Het leerstuk van de onrechtmatige daad kent vijf voorwaarden en de rechtbank Rotterdam is van oordeel dat in de betreffende casus aan alle vijf de voorwaarden is voldaan. De voorste scooterrijder en zijn verzekeringsmaatschappij zijn daarmee in principe gehouden om 100% van de door de achterste scooterrijder opgelopen schade door het ongeval van 12 juni 2020 te vergoeden.

Onrechtmatige gedraging
een inbreuk op een recht;
een doen of nalaten in strijd met een wettelijke verplichting;
een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betamelijk is.

De voorste scooterrijder heeft op een rechtdoorgaande weg afgeremd met de wetenschap dat de achterste scooterrijder achter hem reed, zonder aanleiding en zodanig dat de achterste scooterrijder voor hem moest uitwijken.

Schade

De achterste scooterrijder heeft schade opgelopen.

Toerekenbaarheid van de onrechtmatige gedraging

De onrechtmatige gedraging (het afremmen) is toerekenbaar aan de voorste scooterrijder.

Causaal verband tussen de onrechtmatige gedraging en de schade

De schade van de achterste scooterrijder is (mede) het gevolg van de onrechtmatige gedraging (het afremmen).

Relativiteit

De geschonden norm (geen onzorgvuldig rijgedrag vertonen) strekt tegen de veroorzaakte schade van de achterste scooterrijder.

Eigen schuld
De toetsing van het leerstuk van de eigen schuld bestaat uit twee fases. Aan de hand van deze toetsing oordeelt de rechtbank dat niet 100% van de schade van de achterste scooterrijder voor vergoeding in aanmerking komt, maar slechts 50%.

Causale verdeling – hierbij wordt gekeken naar de mate waarin de aan ieder toe te rekenen omstandigheden tot de schade hebben bijgedragen.

De rechtbank Rotterdam acht drie omstandigheden van belang die bij gebrek aan een meer
waarheidsgetrouwe inschatting in gelijke mate aan de schade hebben bijgedragen:

het afremmen door de voorste scooterrijder;
het onvoldoende afstand houden door de achterste scooterrijder tot de voorste scooterrijder;
het achterom kijken door de achterste scooterrijder.

Aangezien twee van de drie omstandigheden aan de achterste scooterrijder kunnen worden toegerekend, zou nog enkel 1/3^e van de schade voor vergoeding in aanmerking komen.

billijkheidscorrectie – hierbij wordt gekeken naar de uiteenlopende ernst van de fouten die men heeft gemaakt en naar de andere omstandigheden van het geval.

De rechtbank Rotterdam past in de voorliggende kwestie een correctie toe die ertoe leidt dat toch nog 50% van de schade van de achterste scooterrijder voor vergoeding in aanmerking komt. Dit doet de rechtbank op basis van de volgende drie omstandigheden.

De achterste scooterrijder wordt door zijn armletsel in zijn opleiding bij de hotelschool beperkt (hij kan niet met een dienblad op zijn linkerhand lopen).
De achterste scooterrijder is nog maar twintig jaar oud.
De achterste scooterrijder kan naar verwachting nooit meer zijn linkerelleboog strekken.

Dit blog is geschreven door mr. E.W. (Elise) van Kempen, werkzaam bij NostimosMooyman.

Direct advies